توضیحات

در روزهای پس از تظاهرات آبان 1398، فیلم ها و گزارش هایی از استفاده نیروهای امنیتی از گلوله های واقعی علیه معترضان غیرمسلح منتشر شد. در 15 آذرماه 1398، کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اعلام کرد که حداقل 208 نفر در این اعتراضات کشته شده اند. بنا بر گزارش وی «نیروهای امنیتی به معترضان غیرمسلح با ماشین های آب پاش، گاز اشک آور، باتوم و گلوله های جنگی پاسخ دادند» و «بر اساس برخی گزارش ها، بسیج و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از گلوله های جنگی علیه تظاهرکنندگان استفاده کرده اند». وی همچنین اظهار داشت که "فیلم های ویدئویی تایید شده نشان می دهد خشونت شدیدی علیه معترضان به کار گرفته شده است، از جمله تیراندازی افراد مسلح و نیروهای امنیتی از پشت بام ساختمان دادگستری در یک شهر و از هلیکوپترها در شهری دیگر."

رویدادها:
- سرکوب تظاهرات و اعتراضات آبان 1398: نیروهای امنیتی ایران، از جمله شبه نظامیان بسیج و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اعتراضات آن سال را با شدت تمام سرکوب کردند. گزارش ها و فیلم ها استفاده از گلوله جنگی علیه معترضان غیرمسلح را تایید می کند.
- استفاده از زور بوسیله ماموران امنیتی: گزارش سازمان ملل، استفاده از گلوله های جنگی، ماشین های آب پاش، گاز اشک آور و باتوم علیه معترضان را تایید می کند. تصاویر ویدئویی تایید شده نشان می دهد که نیروهای امنیتی مسلح از پشت بام ها و هلیکوپترها در چندین شهر شلیک می کنند.
- تعداد تلفات: در 15 آذر 1398، کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد تایید کرد که حداقل 208 نفر در این اعتراضات کشته شده اند. این رقم می تواند بیشتر باشد، اما تعیین تعداد دقیق کشته شدگان همچنان دشوار است.

ملاحظات حقوقی و حقوق بشری:
- حق حیات: استفاده از گلوله جنگی علیه معترضان غیرمسلح، نقض حق حیات است.
- ممنوعیت شکنجه، رفتار یا مجازات ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز: استفاده بیش از حد از زور، از جمله کاربرد: مهمات واقعی و گاز اشک آور، علیه غیرنظامیان غیرمسلح به منزله رفتار ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز است.
- آزادی تشکل و تجمع مسالمت آمیز: سرکوب معترضان حق آنها برای تجمع و تشکل مسالمت آمیز را نقض می کند.

جنایت علیه بشریت:
- قتل: کشتن حداقل 208 نفر می تواند به عنوان جنایت علیه بشریت تلقی شود.
- سایر اعمال غیرانسانی: استفاده از خشونت شدید، از جمله شلیک از پشت بام ها و هلیکوپترها، که باعث صدمات جدی می شود، ممکن است به عنوان سایر اعمال غیرانسانی که عمداً باعث رنج زیاد یا صدمات جدی می شود، مد نظر قرار گیرد.
- آزار و شکنجه: استفاده هدفمند از خشونت علیه تظاهرکنندگان را می توان مصداق اذیت و آزار و جنایت علیه بشریت به دلایل سیاسی یا اجتماعی در نظر گرفت.

جمع بندی:
استفاده از گلوله های جنگی که منجر به کشته شدن حداقل 208 نفر شد و خشونت تایید شده از طرف نیروهای امنیتی در تظاهرات نوامبر 2019 نگرانی های جدی در مورد نقض حق حیات، آزادی اجتماعات مسالمت آمیز و ممنوعیت رفتار ظالمانه ایجاد می کند. اقدامات شبه نظامیان بسیج، سپاه و سایر نیروهای امنیتی می تواند مصداق جنایت علیه بشریت از جمله قتل، اذیت و آزار و اعمال غیرانسانی باشد.

دسته بندی ها

• سرکوب تظاهرات

انواع تخلف

• حق زندگی و حیات
• آزادی تجمع و انجمن
• ممنوعیت شکنجه یا رفتار یا مجازات ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز

جنایات احتمالی بین المللی

• قتل به عنوان جنایت علیه بشریت
• آزار و شکنجه به عنوان جنایت علیه بشریت، در حوزه های سیاسی، نژادی، ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی و جنسیتی
• جنایت علیه بشریت از طریق یک عمل غیرانسانی که تاثیرات بزرگی داشته باشد