فعالان حقوق بشر (HRA) در نشریهای پیشگام امروز گزارشی مبسوط منتشر کردهاند که در آن به جزئیات رویه دیرینه ایران در استخدام اقشار محروم جامعه از جمله پناهجویان، مهاجران و استفاده از کودکان سرباز در درگیریهای مسلحانه پرداخته است. این گزارش به ویژه به استثمار کودکان خردسال افغان در لشکر فاطمیون توجه دارد. این تحقیقات جامع، مجموعهای از موارد نقض حقوق بشردوستانه بینالمللی و حقوق بینالمللی کودکان را روشن میکند و عمق دخالت ایران در استخدام، آموزش و استقرار کودکان در مناطق جنگی را آشکار میکند.
تمرکز اصلی این گزارش که توسط نشر عدالت (پایگاه اطلاعاتی ناقضان حقوق بشر)، ابتکار اسناد پاسداران و خبرگزاری هرانا تهیه شده است، بر استفاده از کودکان – به ویژه افراد زیر 18 سال – در مناطق جنگی است. که عمدتاً ملیت افغانستان و تا حدی پاکستانی هستند.
هدف از انتشار گزارش:
ارتقای شفافیت و پاسخگویی: هدف این گزارش تشویق شفافیت و پاسخگویی در مورد استخدام و استفاده از کودکان سرباز است. HRA با انجام تجزیه و تحلیل کامل از شبکه های استخدام ایران، مراکز آموزشی و نقش هایی که توسط موسسات و فرماندهان مختلف ایفا می شود، تلاش می کند اطمینان حاصل کند که مسئولین این تخلفات پاسخگو هستند.
افشای نقاب از استثمار جمعیتهای آسیبپذیر: هدف اصلی این گزارش، افشای نقاب از استثمار سیستماتیک جمعیتهای آسیبپذیر، با تمرکز ویژه بر مهاجران و خردسالان افغان، توسط نیروهای نظامی و شبهنظامی ایران است. HRA از طریق گزارشهای دقیق، شهادتها و شواهد تلاش میکند تا واقعیتهای این شیوهها را که مدتهاست در راز و ابهام پوشیده شده است، به منصه ظهور برساند.
تشویق اقدام و گفتگوی بینالمللی: هدف این گزارش تحریک اقدام و گفتوگوی بینالمللی در مورد مسئله فوری کودکان سرباز است. این گزارش خواستار تلاش جهانی متحد برای رسیدگی و کاهش عواملی است که باعث استخدام کودکان سرباز میشود، از اصلاحات سیاستی و اجرای آن حمایت میکند. اقدامات حمایتی در راستای اصول حقوق بشردوستانه بین المللی و حقوق کودکان.
از طریق این گزارش، HRA نه تنها بیعدالتیهای شدیدی را که کودکان سرباز تجربه کردهاند را برجسته میکند، بلکه نقشه راهی برای تغییر ارائه میکند و از همه ذینفعان میخواهد که متعهد به محافظت از آسیبپذیرترین افراد در مناطق درگیری باشند.
خلاصه اجرایی: سیری عمیق در استخدام کودکان سرباز در ایران
گزارش HRA یک تحلیل جامع است که استخدام و استثمار سیستماتیک ایران از کودکان سرباز را آشکار می کند، به ویژه با تمرکز بر استفاده از کودکان خردسال افغان در صفوف لشکر فاطمیون، یک گروه شبه نظامی که در سوریه تحت نظارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می جنگد. ). این تحقیق نتیجه تحقیقات دقیق، از جمله مصاحبه با کودکان سرباز سابق، تجزیه و تحلیل تاکتیک های استخدام، و بررسی فرآیندهای آموزش و استقرار است.
یافته های کلیدی گزارش:
استخدام سیستماتیک و استفاده از کودکان سرباز: این گزارش رویه دیرینه ایران در استخدام سیستماتیک کودکان سرباز را افشا می کند، رویه ای که قدمت آن به جنگ ایران و عراق برمی گردد و از طریق دخالت آن در درگیری های سوریه ادامه دارد. این جزئیات نشان میدهد که چگونه ایران جمعیتهای آسیبپذیر، بهویژه پناهندگان و مهاجران افغان را که بسیاری از آنها خردسال هستند، هدف قرار میدهد و آنها را با وعدههای پاداش مالی یا اقامت قانونی مجبور به خدمت سربازی میکند.
نقض قوانین و کنوانسیونهای بینالمللی: یافتههای HRA نقض فاحش حقوق بینالملل ایران را آشکار میکند که هم حقوق بینالمللی بشردوستانه و هم حقوق بینالمللی حقوق بشر را در بر میگیرد. ایران علیرغم تعهداتش بر اساس کنوانسیون حقوق کودک (CRC) که استفاده از کودکان زیر 15 سال را در خصومت ها ممنوع می کند، به استخدام کودکان در سن 14 سالگی مستند شده است. به کنوانسیون سازمان بین المللی کار (ILO) در مورد کودکان سرباز و حقوق بین الملل عرفی. این اقدامات نشان دهنده بی توجهی آشکار ایران به تعهدات بین المللی و نیاز فوری به پاسخگویی است.
آموزش و آمادگی ناکافی: تحقیقات به جزئیات آموزش های ناکافی و شتابزده ارائه شده به این کودکان سرباز و سایر افراد استخدام شده، که اغلب تنها سه تا چهار هفته طول می کشد، می پردازد. این آموزش در درجه اول بر تاکتیک های رزمی متمرکز است تا درک جامعی از حقوق بین المللی بشردوستانه (IHL). این فقدان آموزش مناسب نه تنها این کودکان را در معرض خطرات عظیم در میدان جنگ قرار می دهد، بلکه با اصول حقوق بین الملل حقوق بشر که ایران موظف است به نیروهای مسلح خود آموزش دهد نیز مغایرت دارد.
استثمار و اجبار: گزارش استثمار و اجبار ذاتی شیوه های استخدام ایران را افشا می کند. شهادت کودک سربازان سابق و دیگر اعضای سابق الگوی نگرانکنندهای از دستکاری را نشان میدهد، که در آن افراد زیر سن قانونی و افراد در موقعیتهای خطرناک ویزا تحت تهدید به خشونت یا مرگ مجبور به انجام نقشهای رزمی میشوند. وعده های غرامت مالی و وضعیت حقوقی که به آنها داده شده است به طور مداوم نقض می شود.
آمار بالای تلفات و عدم پشتیبانی: یکی از دلخراش ترین یافته ها میزان تلفات نامتناسب بالای سربازان کودک لشکر فاطمیون است. شهادتها و دادهها به مواردی اشاره میکنند که تعداد قابل توجهی از کودکان سرباز در عملیاتهای رزمی با کمترین حمایت مستقر شدهاند که منجر به تلفات جانی و مجروحیت قابل توجهی شده است. علاوه بر این، گزارش عدم حمایت کافی از کودکان سربازان مجروح و خانوادههای کشتهشدگان را مورد انتقاد قرار میدهد و بر نگرش غفلتآمیز و نادیدهانگیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نسبت به این افراد پس از بازگشت از سوریه تاکید میکند.
فراخوان برای اقدام: با توجه به این یافتهها، این گزارش از جامعه بینالمللی، از جمله اجرای تحریمهای هدفمند حقوق بشر برای ناقضان حقوق بشر، حمایت سازمانهای بینالمللی و سازمانهای غیردولتی که در محل کار میکنند برای محافظت از جمعیتهای آسیبپذیر، خواستار اقدام فوری است. از استخدام این گزارش با تاکید بر وظیفه ایران برای رعایت استانداردهای بینالمللی، از ایران میخواهد که فوراً استخدام کودکان سرباز را متوقف کند و اقدامات جامعی را برای بازپروری و حمایت از افرادی که قبلاً تحت تأثیر چنین اقدامات فاحشی قرار گرفتهاند، آغاز کند.
گزارش HRA فقط محکومیت اقدامات ایران نیست، بلکه درخواستی برای حفظ حقوق و رفاه کودکان گرفتار در درگیری است. با روشن کردن این موضوعات، HRA به دنبال تسریع تلاشهای جهانی است تا اطمینان حاصل کند که هیچ کودکی مجبور به حمل سلاح نمیشود و کسانی که آسیب دیدهاند حمایت لازم برای بازسازی زندگی خود را دریافت میکنند.
چالش های روش شناختی:
گزارش HRA در مورد استخدام و استفاده از کودکان سرباز توسط ایران نشان دهنده یک دستاورد قابل توجه است که با وجود چالش های امنیتی و اطلاعاتی قابل توجه تهیه شده است. انجام تحقیقات در زمینه ای که دسترسی به داده های قابل اعتماد به شدت محدود شده است و افراد مورد تحقیق با خطرات قابل توجهی روبرو هستند، نیازمند رویکردهای نوآورانه و عزم استوار است. تعهد سازمان به کشف حقیقت منجر به استقرار تحقیقات مخفیانه، مصاحبههای گسترده با بازماندگان و همکاری با شبکهای از فعالان محلی شد که همگی با تضمین امنیت و ناشناس ماندن افراد درگیر انجام شد.
نقش جامعه بین المللی
جامعه بین المللی نمی تواند از یافته های این گزارش چشم پوشی کند. نقض های مستند پیامدهای عمیقی بر صلح جهانی، امنیت و حقوق بشر دارند. پرداختن به استفاده از کودکان سرباز مستلزم تلاشی هماهنگ از سوی کشورهای سراسر جهان است تا:
دعوت به نامزدی
HRA از همه افراد، سازمانها و نهادهای دولتی میخواهد تا با بررسی گزارش کامل، با این موضوع مهم درگیر شوند. با درک عمق و شدت تخلفات علیه کودکان در درگیری های مسلحانه می توان برای حفظ حقوق اقشار آسیب پذیر کار جمعی انجام داد.
برای دسترسی به گزارش جامع و کسب اطلاعات بیشتر در مورد یافته ها و توصیه ها، لطفاً نسخه کامل PDF را با کلیک بر روی تصویر زیر دانلود کنید. HRA خوانندگان را تشویق می کند تا در صورت هرگونه سوال، بینش یا حمایت از تلاش های مداوم ما برای حمایت از حقوق بشر در سراسر جهان با ما تماس بگیرند.
مشارکت فعال و حمایت افراد در پرداختن به استفاده از کودکان سرباز و حمایت از حقوق بشر در سطح جهانی بسیار مؤثر است. به طور مشترک، تلاش ها با هدف کمک به تغییرات مثبت، پرورش جهانی امن تر و عادلانه تر برای نسل های آینده است.